DEPRESSION BANG A HIA? >>Rev. Dr.G.K.Nang

Depression (dipreson) cih pen Lungkiatna cileng kikhiallo ding hi. Lungsim natna nam khat ahi hi. Lungkiat theihnatampi omin natna bangin mihing tungah nasem thei a, sihna dongtun thei ahih manin gen ding hoih ka sa hi. Hih Natna inkhangham, khangmoi, nupi, papi, numei pasal, khen loin kingahthei hi. Singtang leh gam tuantualte lak sangin khuapi leh minamkhangtote lakah tam nuam zaw hi.
1. A kitheih dan: Depression ngahte pen mi lakah om utloin, amau kia-in om nuam uh a, pau nuam loin a lungsim uahngaihsut khat nei uh hi. An zong hoih nek nuam loin, ankam lim
lo thei a, ihmut zong hoih lo thei hi. Kampau a kilawm lo pipi zong pau thei a, khuak lam khoih ahih manin mihai bang daninom thei hi. Nasep ding, laisim ding, bangmah lunggulh nei lo uh a, thukhualna zong nei lo uh hi. Mi dangte tawh kikhawl ut lo uha, amau leh amau kingaihsunin tuam om den uh hi.
2. Depression a piangsak theite: Depression a piangsakthei tampi om hi. Picing khanghamte lakah gentheihna, sum lehpai haksatna, sumbawl tuahsiatna, lokhawh lawhsapna hangte-
in om thei hi. India gam lokhomite lakah kum simin depressionhanga kithat lum (suicide) om den hi. Nupa kilem lohna hangleh moken (dowry) hangin depression ngah om den hi. Khangnote lakah exam fail-na hang, lawm ngaihna hang, mi neihbang neih zawh lohna hangin depression om thei hi. Tu laiakhangnote lakah depression a piangsak khat pen Facebook ahihi. Facebook pen bang hiam cih leh internettung tawna mi dangtelim leh meel muh theihna, laigelh et theihna, kiho theihna, laikikhak theihna hi ahi hi. Mobile Phone ah internet thuninfacebook ki-en thei hi. Khangno tampite in facebook et zongsang(addict) gawp ta uh a, a siat lawh zong tampi om ta hi. Amautesangin facebook a a muhte uh a hoih zaw, a khangto zaw, a pilzaw, a siam zaw, a hau zaw, a nei zaw dingin ngaihsun uh a, amaukingaihsiatna-in nei baih mahmah hi cih tu hun mipilte muhkhiat dan ahi hi. Tua panin mi bang kisak lohna, mite tuk kisaklohna, mi dangte bangin hoih kisak lohna lungsim nei thei uh a, amau leh amau kingaisia-in lamet bei kisa-in leitung nuntaknasangin sih ding teel zaw thei uh hi.
3. A Damdawi ding bang? Hici banga depression ngaha om ciangin bangci kep ding, a damdawi ding bang hiam cihngaihsut kul hi. Depression pen thakhat thu-in a piang pak, akingah pak cih bang hi lo a, damdamin a piang ahi hi. Tua ahihmanin a kipat cil a kipan inn kuanpihte in limtakin a gamtatziauh et khiat ding hoih hi. Pumpi cidamlohna nei hi tuan lo, paunuam lo, an gina nek nuam lo, na hoih sep nuam lo, laisim nuamlo cih bangin mi a om ciangin lunghimawh pahin a hang theihsawm pah ding hi.Ahih theih leh lungsim lam siam (Psychologist)hiam Doctor hiam etsak ding hi. Zatui (Antidepressant) kici oma tua piak theih hi. Zatui banah lungsim nopna dingin hopih a, phatbawl ding hoih hi. Gensiat a, hehsan a, tai bawl a, phunsanding hi lo hi. Amau kia-in inn ah omsak loh ding hi. Mi dangtetawh kikhawl ding, nasep nei-in manlah sak den zaw ding, tua hileh amau kingaihsut nading hun nei lo zaw hi. A kampaute uhlim takin ngaihsak dinga, ciamnuih genin lungnopna ding genpihding hi. Lamet bei kisa uh a, maban nei loin kingaihsun uh ahihmaninKhris hanga lametna i neihna thu hilh ding hi. Thungetnatawh pangin Kha lam thu-ah a panpih thei ding Pastorte, Upatekiangah genin counseling neihsak ding hi. Thakhat thu-in kikhelpah thei lo ahih manin Nipi khatin khatvei cih bangin kha nihkha thum bang counseling neihsak ding hi.
Thukhupna: Tuhun ciangin ei gamah zong lungkiatna hangasihna om zekzek ta ahih manin Biakinn sung hi leh kipawlnakhat peuhpeuhah hih bang lam gen tam hoih kha ding hi. Hihbang lam sinna (seminar) bang bawlin misiamte makaihna tawhthusinna bang neih ding deih huai hi. Tua ciangin Psychologylam siam zong kisam ta hi hang. Khangno laisimte lakah hihbang lam a sin thei om lehang deih huai ta hi. Khristian innkuanhoih I suah tek theihna ding leh hih banga galpa nasepna tungahI gualzawh theihna dingin Kha lam galhiam zangin a gualzoKhristiante hih sawm ciat ni (Efe. 6:10-20).
Source :LaiTai August 2015

Comments

Popular Posts